معرفي آثار تاريخي شهر اصفهان( معماري دوران صفويه)
هنر و معماري در زمان صفويه خصوصا در دوران حكومت شاه عباس اول اهميت و ارزش خاصي دارد و يكي از جلوه ها و چشم اندازهاي تاريخ و هنر ايران زمين مي باشد كه مورد توجه دوستداران هنر و هم چنين جذب توريست و جهانگردان در اين خطهء تاريخي و كهن از جمله شهر اصفهان شده و من نيز بدليل بازديدعايي كه از آثار تاريخي اين دوران در شهر زيبا و تاريخي اصفهان داشتم برآن شدم كه مطالبي را در مورد آثار تاريخي دوران صفويه تهيه نمايم اميد است مورد توجه واقع شود.
***********************************************
پايتخت صفويان در ابتدا شهر تبريز و بعد در زمان شاه طهماسب قزوين بود و بعد بوسيله شاه عباس اول به اصفهان منتقل شد . شاه عباس اول به معماري باشكوه علاقه زيادي داشت . او بعد از انتقال پايتخت به اصفهان اقدام به ساختن كاخها ، مساجد، و ميدانها و بازارهاي مجلل و با شكوه كرد كه به معرفي نمونه هايي از آنها مي پردازيم.
***********************************************
ميدان نقش جهان در زمان صفويان در جايی بنا شده است که پيش از آن باغ بزرگی بنام باغ نقش جهان در آن مکان بوده است. طول اين بيش از ۵۰۰ متر، پهنای آن ۱۶۵ متر و مساحت آن نزديک به ۸۵ هزار مترمربع است. در زمان شاه عباس اول و جانشينان وی اين ميدان محل بازی چوگان، رژه قشون و برگزاری آئين ها و جشن ها و نمايش های گوناگون بوده است. در اطراف اين ميدان بناهای باشکوه و زيبايی چون مسجد شيخ لطف الله، مسجد جامع عباسی کاخ عالی قاپو و سر در قيصريه ساخته شده که هر يک از آنها نمونه ای درخشان از معماری دوران صفويان است.
کاخ عالی قاپو که در دوران صفوی قصر دولتخانه ناميده می شد، به دستور شاه عباس اول ساخته شد. عالی قاپو دارای پنج طبقه است که هر طبقه تزئينات ويژه ای دارد. . در دوره سلطنت شاه عباس دوم در سال ۱۰۵۴، تالار باشکوهی به اين کاخ افزوده و تزئينات کاخ کامل تر شده است. شاه عباس و جانشينان وی در اين کاخ، از سفيران و ميهمانان بلند مرتبه و ويژه خود پذيرائی می کردند. از فراز اين کاخ چشم انداز شهر اصفهان به خوبی ديده می شود. گفته می شود درب ورودی اين کاخ را از نجف اشرف آورده اند
مسجد جامع عباسی در سال ۱۰۲۰ هجری به فرمان شاه عباس اول آغاز و در سال ۱۰۲۵ بنای ساختمان به پايان رسيد و تزئينات مسجد از سال ۱۰۲۵ آغاز شد . معمار اين مسجد استاد علی اکبر اصفهانی است. در ضلع جنوب غربی مسجد قطعه سنگ ساده ای در نقطه ای کار گذاشته شده که ظهر حقيقی اصفهان را در چهارفصل نشان می دهد و محاسبات آن به شيخ بهايی منسوب است. از ويژگی های اين مسجد بازتاب صدا در زير گنبد بزرگ مسجد است که بلندی آن به ۵۲ متر می رسد.
مسجد شيخ لطف الله در ضلع شرقی ميدان نقش جهان بنا شده است. ساخت اين بنا به دستور شاه عباس اول در سال ۱۰۱۱ آغاز و در سال ۱۰۲۸ پايان يافت. شاه عباس اين مسجد را برای تجليل از مقام شيخ لطف الله که از علمای بزرگ شيعه و از اهالی جبل عامل و لبنان کنونی و پدر زن وی بوده ساخته است. در کنار اين مسجد، مدرسه نيز برای تدريس شيخ لطف الله بنا شد که امروز از بين رفته است. گنبد بزرگ آن از نمونه های کم نظير معماری مساجد است. از ويژگی های اين مسجد، حل مشکل قبله به سبب قرار گرفتن آن در ضلع شرقی ميدان است که در دهليز ورودی مسجد نمايان شده است.
چهار باغ يكي از گردشگاههاي بي نظير زوي زمين بوده و خيابان چهار باغ يكي از راههاي ارتباط با جلفاست و به پل زيبايي منتهي مي شود و شانزده ليزه اصفهان بشمار مي آمده است در آنجا چهار رديف بلند چنار سه خيابان مستقيم را تشكيل مي دهد كه خيابان مياني مخصوص اسب سواري و كاروانها بوده كه با سنگهاي بزرگ منظم فرش شده و دردو طرف خيابان كناري حوض هاي آب و باغچه هاي پر گل و بوته هاي گل سرخ وجود دارد و درد و طرف خيابان كاخهاي با ديوارهاي كاشي كاري وجود دارد.
منار جنبان یکی از بناهای تاریخی استان اصفهان توسط سازمان میراث فرهنگی،صنایع دستی و گردشگری استان نورپردازی شد .
مقبره عمو عبدالله که مربوط به سال ۷۱۶ هجری شمسی است دارای دو مناره است که هرکدام در یک سمت ایوان این مقبره واقع شده اند و دلیل اصلی جذابیت این مکان هستند , چرا که هر حرکتی که در یکی از این دو مناره به وجود آید به طور خود بخود نه تنها درمناره دیگر , بلکه در تمام ایوان منعکس می شود.
از این رو لقب معروف منار جنبان به آن داده شده است. شیوه معماری این بنای تاریخی به دوره مغول برمیگردد. منار جنبان یکی ازبناهای تاریخی شگفت انگیز اصفهان است که در ۶ کیلومتری غرب شهر اصفهان,در راه نجف آباد در روستای کارلاتان واقع شده است.